کد مطلب:42126
شنبه 1 فروردين 1394
آمار بازدید:26
در سدة اخير چه كساني در نشر افكار و انديشه هاي ابن يتميه كوشش كرده و آن را احياء نمودند؟
تا آغاز قرن چهاردهم، «تيميه گري» و « سلفي گري» و احياء كتابهاي ابن تيميه و شاگرد او «ابن القيم» نه تنها بازار داغي نداشت، بلكه چندان مطرح نبود ولي از آغاز قرن چهاردهم، دوره بيداري شرق، دوره بازگشت مسلمانان به خويشتن، يعني باز گشت به اسلام اصيل و صحيح، افكار ابن تيميه به صورت كمرنگ به وسيلة شيخ محمد عبده (م1322) ترويج شده و جمال الدين قاسميدمشقي (م 1333) كه خود نيز داعية اصلاح داشت، به اين گروه پيوست و آثار ابن تيميه را از اين جا و آنجا گرد آورد و در نشر و چاپ آن كوشيد، و كتاب مجموعة الرسائل و المسائل ابن تيميه كه بيانگر افكار و نظريات او است، و به صورت نسخه منحصر به فرد در كتابخانة او بود، در معرض نشر قرار داد. از اين دو نفر كه بگذريم شاگرد عبده، سيد محمد رشيد رضا پس از بريدن از شرفا (شريف حسين) و پيوستن به آل سعود، در نشر افكار ابن تيميه كوشش فراواني نمود و سرانجام سلفي گري به وسيله مجلّه «المنار» ترويج شد.
و به موازات آن، از ابن تيميه (عنصر نامطلوب چند قرن گذشته) به عنوان شيخ الإسلام زنده كنندة سنت، قلع كنندة بدعت ياد شد، و باز گشت به اسلام صحيح، و اسلام عصر رسالت در «حنبلي گري» آنهم در طيف خاصي خلاصه گرديد، و تصور شده كه دوري از فلسفه و كلام اسلامي، و طرد عقل و خرد از قلمرو مسائل عقيدتي و اقبال به ظواهر قرآن، و احاديث باز گشت به اسلام راستين است، ولي چون حنبلي گري، و «قشري مآبي» نميتوانست عطش نسل جوان را فرو نشاند و از طرفي، بحثهاي فلسفي و كلامي، رنگ غير اسلامي به خود گرفته بود، كم كم تفسير مادي قرآن و تطبيق معارف غيبي بر عوامل طبيعي و مادي، جايگزين بحثهاي عقلي شد و خود شيخ عبده، و تفسير المنار نيز از آن مصون نماندند.
سلفي گري در چنين محيطها رنگ ديگري پيدا كرد، معارف غيبي، از قبيل فرشته و جن، وحي و برزخ، تفسير مادي به خود گرفته و اين نوع بحثها جايگزين بحثهاي عقلي و فلسفي و كلاميگرديد و در نتيجه دست خود شيخ عبده و تلميذ او تا مرفق در اين جنايت علميفرو رفت. ( به مقدمه جلد چهارم مفاهيم القرآن اثر نگارنده مراجعه فرمائيد.)
: استاد محقق جعفر سبحاني
فرهنگ عقائد و مذاهب اسلامي ج 3
مطالب این بخش جمع آوری شده از مراکز و مؤسسات مختلف پاسخگویی می باشد و بعضا ممکن است با دیدگاه و نظرات این مؤسسه (تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عج)) یکسان نباشد.
و طبیعتا مسئولیت پاسخ هایی ارائه شده با مراکز پاسخ دهنده می باشد.